Perły tahitańskie: egzotyczne piękno z głębi oceanu

Perła królowych i królowa wśród pereł. Jeśli kiedykolwiek słyszeli Państwo taki opis, z pewnością odnosił się właśnie do pereł tahitańskich. W przeszłości tylko królowie i osoby szlachetnie urodzone mogli je nosić, ale dziś oczywiście nie należą tylko do nich. Niezależnie od tego, tahitańskie perły wciąż osiągają wysokie ceny ze względu na swoją rzadkość i magiczne piękno. Spośród wszystkich pereł to właśnie tahitańskie mają największe spektrum kolorów, od srebrnego, poprzez królewską zieleń, intrygujące barwy pawich piór, aż po głęboką czerń. Przyglądając się bliżej można wręcz odnieść wrażenie, że roztaczają wokół siebie aurę. Przyciągają uwagę zmianami kolorów i wyróżniają się wyjątkową, grubą powierzchnią.

Legendy

Tahitańskie perły często nazywane są czarnymi perłami, ponieważ są jedynymi, które naturalnie występują w tym kolorze. Legendy ze Sri lanki mówią, że Adam i Ewa bardzo długo opłakiwali wygnanie z Edenu. Ewa wypłakiwała jednak zamiast łez białe perły, a Adam czarne. W ten sposób stworzyli całe jezioro z pereł. Ale ze względu na to, że kobiety są znane z większej ilości płaczu od mężczyzn, w jeziorze znalazło się więcej białych pereł niż czarnych. Właśnie dlatego te ostatnie są rzadsze.

Polinezyjskie legendy mają z kolei historię o Oro, bogu wojny, pokoju i płodności, który zakochał się w księżniczce z wyspy Bora Bora. Aby udowodnić swoją nieskończoną miłość, zstąpił na Ziemię i przyniósł jej najrzadszy prezent, jaki mogły zaoferować niebiosa, czyli tahitańską czarną perłę Poe Rava. Aby upamiętnić swój pobyt na Ziemi, Oro podarował też ludziom ostrygi Te ufi, które aż do dziś leżą na dnia laguny Polinezji Francuskiej.

Inna legenda opowiada o sennej wędrówce księżyca, który będąc w pełni wykąpał się ciemnym ocenie, jednocześnie wabiąc ostrygi na powierzchnię. Każdej z nich ofiarował kroplę niebiańskiej rosy. Z czasem krople te stwardniały i przybrały czarny kolor z refleksami różowego, zielonego i niebieskiego. Od tego czasu też ostrygi noszą te krople rosy w formie czarnych pereł.

Interesują historia o czarnych perłach pochodzi też z Chin. Ludzie wierzą tam, że perły pochodzą z głów smoków, które noszą je pomiędzy zębami aż do chwili śmierci. Ze względu na to, że smoki są tam utożsamiane też z mitycznymi stworzeniami o wielkiej mądrości, czarne perły symbolizują nieskończoną mądrość.

Jak powstają tahitańskie perły?

Tahitańskie perły są perłami morskimi, a zwierzęta, wewnątrz których powstają, nazywane są Pinctada Margaritifera lub też ostrygami z czarnymi ustami. Ich jądro jest wyprofilowane w kształt zaokrąglony jak perła, podobnie jak w przypadku pereł Akoya. Jednak w przeciwieństwie do pereł tahitańskich, Akoya mają znacznie cieńszą powierzchnię masy perłowej, co jest jednym z najściślej regulowanych kryteriów branych pod uwagę podczas oceny pereł. Masa perłowa to najważniejszy parametr, służący do oceny ich jakości. Im więcej masy perłowej, tym lepiej. Jej grubość w żadnej perle nie powinna być cieńsza niż 0,8 mm.

Historia hodowli pereł tahitańskich

Perły tahitańskie zawsze były niezwykle cenne, nie zaskakuje więc fakt, że ludzie przykładali wiele wysiłku do ich hodowli. Od 1960 roku prowadzone były badania nad tym, jak umieszczać jądro perły w muszli. Jądro jest ciałem obcym, umieszczonym w ostrydze perłowej, co sprawia, że cała kultywacja jest procesem częściowo kontrolowanym.

Kamieniem milowym stało się odkrycie Francuza, Jean-Marie Domarda, któremu w 1961 roku po raz pierwszy udało się zaimplantować wzrost perły w ostrydze. W 1965 roku jego metoda transplantacji jądra i kultywacji została zastosowana także w muszlach ostryg z rady Bora Bora, gdzie perły mogą osiągać nawet 14 mm. W ten sposób narodził się zupełnie nowy przemysł. Następnie hodowlane perły zostały przedstawione szerokiej publiczności w pięknym zestawie słynnej biżuterii perłowej Mourareau.

W 1968 roku pierwsza prawdziwa farma pereł tahitańskich została otwarta na rafie Mahini Reef. Nazwano ją 'Société Perlière de Manihi'. Pierwsza okrągła perła została wyhodowana dwa lata później i farmy zaczęły rozkwitać na całej Francuskiej Polinezji. W 1976 roku GIA oficjalnie potwierdziło, że kolor pereł hodowlanych jest naturalny. 12 lat później wprowadzono termin “naturalnie wybarwione hodowlane perły tahitańskie”. Standardy ich produkcji również zostały ustalone w tym czasie, a ich popularność zaczęła rosnąć.

Ocena pereł tahitańskich

Proces hodowli niestety nie zawsze kończy się sukcesem - w rzeczywistości tylko nieco ponad 30% ostryg może produkować perły. Z tego tylko 1% pereł osiąga jakość jubilerską. Dlatego właśnie perły tahitańskie są tak rzadkie i cenne. Istnieje wiele czynników, które wpływają na ich formowanie się. Piękne perły mogą pochodzić jedynie ze zdrowych ostryg, żyjących w idealnych warunkach. Po perłach z Południowego Pacyfiku, perły tahitańskie są najbardziej cennymi perłami hodowlanymi na całym świecie. Ostateczna ich cena zależy od kilku kryteriów.

Powierzchnia

Tahitańskie perły często mają niewielkie miejsca lekko zapadnięte, inkluzje lub kropeczki na powierzchni, które obniżają ich wartość. Jednak w procesie tworzenia biżuterii te niedoskonałości mogą zostać ukryte, między innymi poprzez nawiercenie perły dokładnie w miejscu, w którym nie jest perfekcyjna. Dlatego też jubiler zawsze musi zastanowić się, w jaki sposób umieścić perłę w biżuterii, aby podkreślić jej piękno jak najbardziej.

Kolor

Innym istotnym kryterium oceny perły jest kolor. Interesujący jest fakt, że im głębiej urosła perła, tym ciemniejszy ma kolor. Te, które znajdują się dalej od muszli, są szare, szaro-srebrne lub srebrne. Ale nie wierzmy też w to, że perły tahitańskie to tylko “czarne perły”. Nigdy nie mają idealnie takiego koloru. Ich powierzchnia ma jaśniejsze zielone, szare, niebieskie, różowe lub fioletowe odcienie. Dzięki nim każda perła jest kompletnie inna i oryginalna. Wyjątkowym okazem są tahitańskie perły Pawie Oko, które przypominają kolorem pawie pióra. Ważny jest także połysk powierzchni, który zależy od grubości i czystości masy perłowej. Jeśli powierzchnia masy perłowej jest gruba, perła będzie lśniła, a jej połysk będzie mocny i metaliczny.

Kształt

Kształt pereł tahitańskich może być zróżnicowany. Oprócz idealnie okrągłych i owalnych, możemy znaleźć także perły w kształcie kropli, gruszki czy guzika. Zaokrąglone perły (z pierścieniami dookoła) są także atrakcyjnym wariantem. Oprócz regularnych, symetrycznych kształtów, które są najcenniejsze, możemy wyróżnić także perły barokowe. W tym przypadku symetria nie występuje i perła z każdej strony jest zupełnie inna. 

Wielkość

Tahitańskie perły mogą mieć rozmiar w zakresie od 8 do 18 mm. Niektóre źródła podają, że zdarzają się nawet większe. Takie okazy są jednak zawsze niezwykle rzadkie. Średnio perły mają wielkość pomiędzy 8 a 12 mm. Im większy okaz, tym cenniejszy.

Ogólne wrażenie

Ogólne wrażenie zawsze odgrywa najważniejszą rolę w ocenie perły. Czasem zdarza się, że wyjątkowy kształt albo perfekcyjny kolor zwycięża nad wielkością. Dlatego też mała perła może “pobić” większą, gdy chodzi o całościową ocenę. Do wyrażania jakości używana jest skala A-D lub AAA-AA. Na pierwszej skali A to najwyższa ocena, po której następują A/B, B, C i najniższej jakości D. Na drugiej skali najlepsza ocena to AAA. Skala ta używa także symbolu +. Dlatego też kolejna ocena to AA+, po której następują AA, A+ i wreszcie najniższe A. Powyżej wszystkich tych kategorii leży “perła perfekcyjna”, ale tylko niewielka ilość okazów osiąga taki poziom.

Tahitańskie perły w biżuterii

Tahitańskie perły zachwycają swoim unikatowym kolorem i wielkością. Te cechy czynią je wyjątkowymi i niemożliwymi do przeoczenia. Intensywny kolor wynika z grubej warstwy masy perłowej, co czyni perłę także bardziej odporną. Tahitańskie perły słyną także ze swojej zdolności do odbijania kolorów, co czyni je szczególnie pięknymi zwłaszcza w dziennym świetle. Z kolei w sztucznym świetle prezentują się jako znacznie ciemniejsze. 

Różnorodność kształtów pereł tahitańskich zachęca do ich wykorzystania w wielu aranżacjach. Biżuteria z nimi może być elegancka lub zabawna, bogata lub minimalistyczna. Sprawdzają się idealnie w prostych, ale także w bogato zdobionych designach, w których diamenty podkreślają ich blask. Są idealne na formalne okazje, ale też na zwykłą kolację. Wyglądają harmonijnie jako sznur pereł, ale pojedyncza perła tahitańska także przyciągnie uwagę. Dzięki temu są idealne w kolczykach i wisiorkach.

Najlepiej współgrają z białym złotem. Wynika to z ich metalicznego połysku, który często przybiera srebrne, zielone, niebieskie lub purpurowe tony. Czasem mogą pojawić się na nich odrobiny brązu, które lepiej współgrają z żółtym złotem. Jednocześnie jednak ponownie zwracamy uwagę, że jest to często indywidualna kwestia gustu. Jedyne, czego naprawdę nie polecamy, to oprawa ze srebra, ze względu na wysoką wartość pereł.

Perły tahitańskie mogą być czasem barwione podczas kultywacji. Jeśli tak było, sprzedawca zawsze powinien o tym poinformować sprzedając produkt. Jednocześnie, na rynku można spotkać czarne perły, które nie są perłami tahitańskimi. W takim przypadku z pewnością są sztuczne, ponieważ tylko perły tahitańskie naturalnie przyjmują czarną barwę.

Na co zwracać uwagę, wybierając i pielęgnują perły tahitańskie

A jak dbać o perły tahitańskie, by zachowały swoje piękno na zawsze? Potrzebują opieki podobnej, jak pozostałe perły. Zakłada się je ostatnie, zdejmuje jako pierwsze. Pomimo że masa perłowa jest na nich stosunkowo twarda i nie uszkadza się zbyt szybko, muszą być przechowywane w oddzielnej szkatułce, aby ochronić je przed kontaktem z inną biżuterią lub ostrymi obiektami. Po założeniu, można je delikatnie przetrzeć wilgotną ściereczką i od czasu do czasu pokryć niewielką warstwą oleju z wiesiołka. Rekomendujemy także, aby co jakiś czas sprawdzać jakość sznura pereł, moc supełków na nim czy mocowanie pereł do innych rodzajów biżuterii.

Rekordy i interesujące fakty

• Tahitańskie perły oryginalnie pochodzą z wód Francuskiej Polinezji, położonej na Południowym Pacyfiku. Odzwierciedlają czystość tamtejszych wód. Oprócz Francuskiej Polinezji, hoduje się je także w Mikronezji, na wyspie Cooka i nieco rzadziej w Japonii, Tajlandii i na Filipinach. Istnieje jednak opinia, że tylko perły z Francuskiej Polinezji powinny być nazywane tahitańskimi.
• Pierwsze perły, które pojawiły się na Ziemi za sprawą boga Oro, to Poe Rava w kolorze pawiego oka oraz Poe Konini, która miała delikatne okrągłe żłobienia wokół siebie. “Okrągłe żłobienia” to nazwa odnosząca się do okręgów i karbowań, które są typowe dla niektórych pereł tahitańskich. Tworzą wokół nich coś na kształt opaski.

• Czarne perły zawsze były luksusowym dodatkiem, dlatego tak chętnie wybierały je sławne osoby. Nosiła je Elizabeth Taylor, a także polityk Margaret Thatcher nie oparła się ich pięknu. Posiadała je nawet nancy Reagan, żona prezydenta USA, Ronalda Reagana. Bardzo znany z noszenia pereł być rzymski przywódca Juliusz Cezar. Zadeklarował nawet, że w Rzymie niezamężne kobiety nie mogły posiadać ani nosić pereł. To szybko spowodowało wzrost liczby małżeństw. Co więcej osoby, które chciały narazić swoje finansowe bezpieczeństwo poprzez zakup pereł, nie mogły go dokonać. Cezar ma także związek z jedną z najbardziej znanych pereł tahitańskich w historii. Była to czarna perła, którą podarował ukochanej Servilli. Do dziś historycy szukają informacji, w jaki sposób i kiedy Cezar stał się jej posiadaczem. Uważa się, że zapłacił za nią 6 milionów sestercji, co można przeliczyć na wartość 1,5 miliarda dolarów (w 2019 roku).
• W filmie “Piraci z Karaibów” występuje statek zwany Czarną Perłą, który staje się obiektem pożądania wielu piratów. Jego nazwa może nawiązywać do ekskluzywnych czarnych pereł tahitańskich, ponieważ wiele osób było gotowych podróżować na drugi koniec świata, by je zdobyć. Niezależnie od tego, kiedy i jak tego dokonali, wielu z nich się nie powiodło.