Nazwa szafirów wywodzi się od hebrajskiego słowa oznaczającego kolor niebieski - sppire. Może to dawać wrażenie, że szafiry występują wyłącznie w odcieniach niebieskiego, lecz tak nie jest. W rzeczywistości występują w wielu pięknych kolorach, o których Państwu opowiemy.

Kolorowe szafiry nie były znane w przeszłości

W ciągu minionych wieków każda dyskusja na temat szafirów dotyczyła niebieskich szafirów, ponieważ ludzie sądzili, że inne odmiany kolorystyczne tego kamienia to inne klejnoty. Rozwój technologii i nauki pomógł zidentyfikować je jako szafiry. Niebieskie szafirysymbolem królewskiej władzy i suwerenności. Ozdabiały szaty władców, szlachetnie urodzonych i kapłanów, w przypadku których symbolizowały Niebo. W Buddyzmie były używane podczas medytacji i wierzono, że mogą wyciszyć umysł i ukierunkować myśli. W starożytności odgrywały rolę kamieni ochronnych, które strzegły swych właścicieli. Były łączone z czystością i mówiono, że mają zdolność do wprowadzania pokoju pomiędzy wrogami. Spekuluje się, że pierwsze szafiry zostały przywiezione do Europy z Indii w IV w. P.n.e. Przez Aleksandra Wielkiego.

W XX wieku, książę Karol wywołał małą burzę, kiedy oświadczył się Dianie Spencer. Do tej pory, wszystkie oświadczyny w rodzinach królewskich wiązały się z ofiarowaniem diamentowej biżuterii, ale Diana lubiła pierścionki z szafirami tak bardzo, że razem z Karolem zdecydowała się złamać tę tradycję. W ciągu kilku dni moda się zmieniła i co druga kobieta w Anglii chciała mieć pierścionek jak Lady Di, co spowodowało natychmiastowy wzrost ceny szafirów. Później ten sam pierścionek ozdobił dłoń Kate Middleton, kiedy zaręczyła się z nią książę William.

pierścionek z białego złota z niebieskim szafirem otoczonym brylantami  - KLENOTA pierścionek z białego złota z niebieskim szafirem otoczonym brylantami - KLENOTA

Oprócz zaręczyn, biżuteria z szafirami jest tradycyjnie ofiarowywana na 5-tą oraz 45-tą rocznicę ślubu. Miesiącem szafirów jest sierpień, dlatego mogą stać się pięknym prezentem urodzinowym dla osób urodzonych w tym miesiącu. Wśród znaków zodiaku, klejnoty reprezentują Byka, ponieważ jest równie elastyczny i silny, jak one. Pasują także do Skorpionów, Barana, Lwa i Strzelca. Zachęcamy do przeczytania więcej o niebieskich szafirach w naszym artykule, który jest im poświęcony.

Szafir z bliska

Szafir jest bardzo twardy. Razem z rubinem należy do korundów, które mają wartość 9 na skali twardości Mohsa. Jedynie diament jest od nich twardszy. Szafiry nie rozłupują się, mają właściwości konchoidalne, białą smugę i krystalizują w układzie trygonalnym. Ich kryształy zazwyczaj są kolumnowe, romboedryczne lub tworzą bipiramidy. Mogą tworzyć zrosty i agregaty.  Ze względu na swoją twardość, szafiry są odprone na erozję i wpływy zewnętrne. Często są więc znajdowane w osadach i mułach.

Z chemicznego punktu widzenia, szafiry to tlenki glinu o wzorze Al2O3. Tworzenie się korundów jest związane z występowaniem w środowisku dużej ilości glinu i niewielkiej ilości krzemu, choć są znajdowane również w skałach metamorficznych, wynikających z wysokich ciśnień i temperatur (dolomity, boksyty, łupki itp).

Co ciekawe, czysty korund jest allochromatyczny, co oznacza, iż jest bezbarwny lub biały. Kolor jest efektem obecności innych pierwiastków w strukturze szafiru lub efektem deformacji siatki krystalicznej. Jeśli w kamieniu występują inne pierwiastki, wywołujące kolor, wówczas nazywamy je odpowiednimi nazwami barwnych korundów – zazwyczaj są to szafiry lub rubiny. Inne odmiany to leuko-szafiry (bezbarwne, transparentne szafiry) i szafiry wielokolorowe (w tym szaro-czarne lub czarne – używane jako materiały ścierne). Kamienie o wszystkich barwach poza czerwoną nazywamy szafirami. To lekko kontrowersyjne, ale czerwoną odmianę korundów nazywa się z kolei rubinami. Problem pojawia się, kiedy pojawiają się różowe korundy. Czy są blado czerwonymi rubinami czy różowymi szafirami? Znawcy na całym świecie zadają sobie to pytanie. My w studiu KLENOTA traktujemy je jako różowe szafiry.

różowe szafiry naszyjnik z niebieskim szafirem i brylantami - KLENOTA

Typy kolorów szafirów

W takim razie z jakich kolorów można wybierać? Generalnie, najcenniejsze szafiry mają intensywny, pojedynczy kolor. Te klejnoty, które nie są niebieskie lub są bezbarwne nazywamy fancy (fantazyjnymi), a wśród nich możemy znaleźć różowe, pomarańczowe, żółte, zielone, fioletowe oraz purpurowe kamienie.

Tak samo jak w przypadku diamentów, standardy kolorów używane są do oceny szafirów i występują w nich trzy parametry: odcień, intensywność oraz ton. Odcień oznacza bazowy kolor kamienia. Intensywność jest oceniana na skali: słaba, umiarkowana, średnia, mocna i żywa. Dodatkowym czynnikiem jest kwestia tego, czy główny odcień jest maskowany przez brąz lub szarość. Ton jest także oceniany na skali od bardzo jasnego, poprzez jasny, średni, ciemny i bardzo ciemny. Najcenniejsze szafiry mają mocną lub żywą intensywność oraz średni lub ciemny ton. Klejnoty, które oceniane są jako bardzo ciemne, mogą wyglądać jak czarne, zwłaszcza w przypadku niebieskich szafirów. Warto jednak zauważyć, że nawet klejnoty o jasnym, żywym kolorze są bardzo ładne. Dlatego, tak jak w przypadku wszystkich innych kamieni szlachetnych, rekomendujemy Państwu wybór tych, które najbardziej Państwa zachwycą.

pierścionek z białego złota z niebieskim szafirem - KLENOTA niebieskie szafiry - KLENOTA

Paparadża

Ta egzotyczna nazwa dotyczy bardzo rzadkich szafirów pochodzących ze Sri Lanki, a oznacza “kwiat lotosu”. Kolor tego unikatowego kamienia jest trudny do opisania, a najbliżej mu do różowo-pomarańczowo-łososiowego. Powstaje na skutek dodatku żelaza i chromu oraz niewielkich ilości wanadu. Stosunek różu i pomarańczu w każdym klejnocie jest unikatowy. Z tego powodu na świecie nie ma dwóch identycznych klejnotów. Księżniczka Eugenia z Yorku nosi pierścionek właśnie z szafirem paparadża. Jej obrączka wykonana z żółtego złota ozdobiona jest diamentami oraz tym pięknym szafirem.

Różowe i purpurowe szafiry

Czerwień w szafirze spowodowana jest obecnością chromu, który nadaje różowego koloru kamieniowi. Granica pomiędzy różowym szafirem a rubinem jest często trudna do określenia, ale im więcej chromu w klejnocie, tym bogatszy, różowy kolor. Tego rodzaju kamienie zawierają także żelazo, miedź, tytan i magnez. Różowe szafiry są niezwykle kobiece i delikatne. Mówi się, że ich właściciele łatwo odnajdują prawdę i mogą zagłębić się w swoje uczucia. Podkreślają i wzmacniają także miłość.

Urok różowych szafirów odkryła także Lady Gaga, która nosi duży klejnot otoczony diamentami w swoim pierścionku zaręczynowym. Bez wątpienia znajdą Państwo pierścionki zaręczynowe z różowymi szafirami, a także inną biżuterię z nimi w naszym studio. Oprawiamy je w żółte, różowe i białe złoto, o czym piszemy w oddzielnym artykule.

Kiedy chodzi o purpurowe szafiry, ich dominującym kolorem rzeczywiście musi być purpura, inaczej łatwo pomylić je z ametystami. Jednakże szafiry mają znacznie większy połysk i umiejętność rozszczepiania światła niż ametysty, dlatego też są znacznie bardziej wyjątkowe od nich. Są też wytrzymalsze.

Bransoletka w kolorze różowego złota z różowym szafirem - KLENOTA bransoletki z kolorowymi szafirami - KLENOTA

Żółte i pomarańczowe szafiry

Żółte szafiry nazywa się orientalnymi topazami. Intensywny, żółty kolor spowodowany jest obecnością żelaza z brakującym elektronem. Gdyby znajdowało się tam zwykłe żelazo, korund przybrałby barwę jasnożółtą. Z kolei obecność chromu z brakującym elektronem powoduje powstawanie pomarańczowej barwy.

Bardzo cenne są żółte szafiry w odcieniu kanarkowym, które wydobywane są w Kenii i na Sri Lance. Ich kolor jest czystożółty, bez dodatku ani odrobiny pomarańczu, co nie jest zbyt powszechne wśród naturalnie występujących kamieni. Alternatywą dla tych szafirów może być cytryn, który jednak, jako rodzaj kwarcu, nigdy nie osiąga takiej intensywności ani blasku.

Zielone szafiry

Od średniowiecza aż do XIX wieku zielone szafiry nazywane były orientalnymi perydotami. Ich kolor to efekt obecności wanadu. Wanad może także nadawać szafirom szaro-niebieskiego wyglądu. Głęboka zieleń szafirów pojawia się bardzo rzadko, znacznie częstsze są niebiesko-zielone kamienie.

Zielone szafiry mają dużą konkurencję pośród zielonych kamieni szlachetnych. Szmaragdy tradycyjni są wśród nich najbardziej doceniane. W porównaniu do szafirów, szmaragdy są bardziej miękkie i delikatne, a także mają nieco inny odcień zieleni niż szafiry. Innym konkurentem może być werdelit, zielona odmiana turmalinu. Werdelity także są nieznacznie bardziej miękkie niż szafiry i zazwyczaj mają ograniczony rozmiar. Jednak tak naprawdę żaden z konkurentów nie może się równać z blaskiem i wewnętrznym ogniem szafiru.

Cenne szafiry z efektami optycznymi

Niektóre szafiry mogą zmieniać kolor w zależności od światła – za dnia mają swoją barwę, podczas gdy w nocy przybierają innego odcieniu. Niebieskie szafiry z łatwością zmieniają się w mistyczne, purpurowe klejnoty, podczas gdy zielone nabierają w nocy czerwono-brązowej barwy.

Innym, wyjątkowym efektem jest asteryzm. Mogą Państwo wyobrazić go sobie jako obecność kontrastującej gwiazdy w środku kamienia. Powstaje, jeśli w klejnocie występują inkluzje rutylu o kształcie igieł. Wiele szafirów cechuje się asteryzmem, jednak są wówczas nieprzezroczyste. Rzadkie i bardzo cenne szafiry cechują się asteryzmem i są jednocześnie półprzezroczyste. Gwiazda musi być w nich ostra, jej kolor powinien kontrastować z barwą klejnotu i powinna być widoczna z odległości minimum ramienia. Szafiry w każdym kolorze mogą wykazywać asteryzm. Największy szafir gwiaździsty został odkryty na Sri Lance w kopalni Ratnapura. Jest niebieski i waży aż 1404,49 karata. Można położyć go na całej dłoni i posiada sześcioramienną gwiazdę.

biżuteria z szafirem wykonana z białego złota - KLENOTA

Tradycyjne złoża szafirów

Sri Lanka jest uważana za najbardziej tradycyjne źródło szafirów. Szafiry ze Sri Lanki pochodzą z osadów rzecznych i były tam wydobywane już w starożytności. W rzeczywistości cejlońskie klenoty zdobią Rzymską i Bizantyjską biżuterię,  a miejsce to nie zostało zapomniane nawet w czasie średniowiecza, kiedy Sri Lanka zaopatrywała Europę w swoje niebieskie skarby. Tak samo jest i dzisiaj. Nawet metoda wydobycia nie zmieniła się przez tysiące lat. Automatyzacja jest minimalna, a większość pracy wykonuje się ręcznie. Lokalny rząd utrzymuje przemysłowe wydobycie na poziomie minimalnym, aby istniała możliwość zatrudnienia jak największej ilości ludzi, a także aby złoża nie zostały zbyt szybko wyczerpane.

Inne historyczne złoża znajdują się w Indiach, Tajlandii, Birmie i Australii. W Stanach Zjednoczonych wielokolorowe szafiry fantazyjne są obecnie wydobywane w Montanie. Ich wydobycie jest tam tak istotne, że w latach sześćdziesiątych XX wieku zadeklarowano, iż szafir jest symbolem tego stanu.

Bardzo obiecującą nowością jest Madagaskar, na którym odnaleziono szafiry o blado niebieskim kolorze.

Największy z największych

Dokładnie na Madagaskarze w 1995 roku został odkryty wielki szafir o jakości klejnotu i wspaniałym, niebieskim kolorze. Nazywany jest Millennium Sapphire (Szafir Milenium) i waży aż 61 500 karatów, co daje aż 12,3 kg. Została stworzona z niego płaskorzeźba, która upamiętnia największych twórców, artystów i myślicieli ludzkości. Przedstawiono na niej 134 osoby, między innymi Moneta, Edisona, Einsteina, Leonarda da Vinci, Konfucjusza i wielu innych. Nic dziwnego, że od 2001 roku otwiera ona także Księgę Rekordów Guinessa, jako największy rzeźbiony szafir na świecie. Został wyceniony na 130 milionów dolarów.

Szafirowa biżuteria: luksusowa i oryginalna

Szafir jest bardzo twardym kamieniem i występuje w wielu odmianach kolorystycznych. W rezultacie jego piękno jest nieprzemijające i niełatwo można go uszkodzić. Szafiry tradycyjnie wykorzystywane są jako ozdoby od wielu setek lat, a biżuteria z nimi jest dosłownie olśniewająca. Zapraszamy Państwa do zapoznania się z naszą kolekcją biżuterii z niebieskimi, różowymi i żółtymi szafirami.

Szafiry mają bardzo wysoki stopień połysku, wewnętrzny blask i piękno, które idealnie sprawdzają się w biżuterii na specjalną okazję, takiej jak zaręczyny, ślub czy rocznica.

Opieka nad biżuterią z szafirami nie jest trudna. Kamień nie jest łatwy do zadrapania, ale nie lubi szoku temperaturowego. Rekomendujemy zdjąć biżuterię z szafirami przed gotowaniem czy sprzątaniem, aby ochronić ją przed zabrudzeniem. Jeśli już to się stanie i straci blask, zapraszamy do naszego studia. Wystarczy ją przynieść, a my przywrócimy jej dawny połysk. Czyszczenie biżuterii ze studia KLENOTA za darmo jest częścią naszej gwarancji pozakupowej i serwisu.

Pierścionki z różowego złota z różowym szafirem - KLENOTA pierścionek z różowego złota z różowym szafirem - KLENOTA

Na co zwracać uwagę

Niemalże wszystkie szafiry dostępne obecnie na rynku są ulepszane, aby wydobyć ich głębię i kolor. Jednakże ze względu na to naturalne kamienie o tym samym kolorze i jakości mają znacznie wyższą cenę.

Niewyćwiczone oko może łatwo pomylić szafiry z innymi minerałami, takimi jak niebieski akwamaryn lub topaz, co często zdarzało się w przeszłości. Zazwyczaj jednak pomyłka nie była celowa.

W celu podrobienia szafirów było z kolei wykorzystywane szkło. Najlepszy efekt uzyskiwano poprzez spiekanie niebieskich odłamków na jednolite szkło, które następnie było formowane i szlifowane. Rezultat był bardzo podobny do cejlońskich szafirów.  Najbardziej udaną podróbkę znaleziono w Krzyżu Świętym z IX wieku, znajdującym się w Muzeum w Norymberdze. Znajduje się tam 15 dużych kamieni, które w przeszłości uważano za szafiry. Jednakże czeski gemmolog, Jaroslav Hyršl odkrył podczas szczegółowych badań, że nie były to prawdziwe klejnoty, ale kwarc spieczony ze szkłem.

Oczywiście, nie muszą się Państwo obawiać o autentyczność klejnotów pochodzących ze studia jubilerskiego KLENOTA, ponieważ do każdego egzemplarza biżuterii otrzymają Państwo od nas certyfikat autentyczności.

pakiet prezentowy - KLENOTA certyfikat biżuterii KLENOTA