W sklepach często zachwycamy się morzem złota i srebra, w którym lśnią czyste, białe lub kolorowe kamienie, zwane cyrkonami. Jednakże w większości przypadków są to tak naprawdę sześcienne cyrkonie. W praktyce, podobne brzmienie nazw tych dwóch kamieni nierzadko prowadzi do ich pomylenia, choć tak naprawdę są one dwoma różnymi klejnotami o różnym pochodzeniu, kompozycji i wartości.
Cyrkon: najstarszy kamień na ziemi
Dla wielu osób może to być zaskakujące, ale najstarszy minerał na ziemi to zirconium, o chemicznym wzorze krzemianu cyrkonu (ZrSiO4). Pierwszy kryształ został odnaleziony w Australii i jest datowany na około 4.4 biliony lat. Cyrkon swoją popularność w biżuterii zdobył w latach 20-tych. Paleta kolorów, w jakiej występuje naturalny cyrkon, jest szeroka. Najpopularniejsze są cyrkony żółte, czerwone i brązowe, z rzadka występują także bezbarwne i niebieskie warianty. Ze względu na swój wysoki połysk, bezbarwne cyrkony przypominają diamenty, ale w przeciwieństwie do nich charakteryzuje je dwójłomność i twardość około 7,5 na skali Mohsa (diamenty posiadają twardość 10).
Sześcienna cyrkonia: najlepsza imitacja diamentu
Przez wiele wieków naukowcy zastanawiali się, jak stworzyć imitację diamentu. Kiedy w latach 70-tych został opracowany proces produkcji sześciennej cyrkonii, szybko rozprzestrzenił się na cały świat, stając najpopularniejszym sposobem na imitację diamentu. Skrót CZ (cubic zirconia, sześcienna cyrkonia) został przyjęty na rynku. Co więcej, kamień ten, oprócz bezbarwnej wersji, może posiadać praktycznie każdy kolor, jak sobie wymarzymy. Pomimo że sześcienna cyrkonia ma nieco słabszy połysk i więcej “ognistości” (kolorowych iskierek) niż diament, na pierwszy rzut oka jest od niego nierozróżnialna. Jednakże, kiedy kupujemy biżuterię i musimy wybrać pomiędzy diamentem i cyrkonią, warto pamiętać, iż jest ona znacznie mniej wytrzymała. Po pewnym okresie noszenia traci swój blask, podczas gdy diament wciąż lśni jak nowy. Wszystko za sprawą twardości, która dla cyrkonii wynosi 8,5, czyli jest wyraźnie niższa niż w przypadku diamentu.
* diament po lewej, cyrkonia po prawej
Cyrkon vs. cyrkonia
Pomimo że naturalny cyrkon mógłby być alternatywą dla diamentu, jest stosunkowo rzadkim i cenniejszym kamieniem niż sześcienna cyrkonia. Obecnie umieszczanie naturalnych cyrkonów w biżuterii nie jest jednak popularne. Dlatego, jeśli sprzedawca twierdzi, że dany egzemplarz zawiera cyrkon, najpewniej jest to sześcienna cyrkonia. Z tego powodu podczas kupna rekomendujemy zwrócenie się tylko do sprzedawcy, któremu można zaufać i który udzieli prawdziwych informacji o danych kamieniach.